Italiano
La mattina dell’8 Maggio ci siamo trovati, io, il mio collega SVE e la nostra tutor nella macchina sulla strada per l’“Istituto Tecnico Turistico Marco Polo” a Rimini. Siamo stati invitati dalla scuola in occasione della festa del Giorno dell’Europa per parlare circa il Servizio Volontario Europeo e il Servizio Civile, un tipo di servizio simile ma nazionale. Questa è la nostra prima attività fuori casa da quando siamo arrivati in Italia, quasi tre settimane fa, e siamo un po’ agitati all’idea di parlare di fronte a così molte persone; tutto ci sembra un po’ nuovo e poco familiare. Alla fine siamo arrivati alla nostra destinazione.
L'edificio scolastico grande e pieno di studenti, porta alla mente ricordi di un passato non troppo lontano. Si trova fuori dal centro città vicino al mare, un posto davvero carino. Veniamo accolti dalla segretaria e guidati all'aula dove si terrà la conferenza. Tutto è già pronto, il tavolo dei relatori, le sedute, alcuni volantini e manifesti e nonostante l’istinto ci porti a sederci ordinatamente nelle sedie della plateail nostro posto questa volta sarà sul tavolo dei relatori. Il fatto che ci sia un pubblico desideroso di ascoltare la nostra esperienza mi fa sentire di avere qualcosa di importante che devo condividere. Ed ora ci siamo. Improvvisamente, la stanza inizia a inondarsi di persone; tutti molto giovani, in gruppi, sorridenti, chiacchierando.
L’insegnante responsabile dell’evento inizia la conferenza riassumendo la ragione di questo incontro e rivolgendosi agli ospiti.
Prendiamo posto sul tavolo e la nostra tutor inizia a chiarire le differenze tra il Servizio Civile e il Servizio Volontario Europeo, menzionando alcune informazioni di base su ciascuno. Questo è un ottimo momento per rivedere mentalmente tutto ciò che vale la pena menzionare e per metterlo in ordine coerentemente. Prepararsi per un discorso non è un compito facile. Guardando gli studenti, tutti seduti, alcuni con occhi spalancati e alcuni un po’ annoiati, penso che alla loro età non ero molto preoccupato di nient’altro che i miei studi ed amici. E perchè loro dovrebbero essere diversi? Siamo venuti nella loro scuola per parlare di qualcosa di nuovo che potrebbe o non potrebbe interessarli. L’unica cosa certa è che non vogliamo offrire loro una presentazione noiosa.
Il nostro turno di parlare è arrivato. Cominciamo presentandoci, con un scherzo o due per alleggerire l'atmosfera e attirare la loro attenzione. Ovviamente la nostra parte della presentazione è in Inglese poiché parlare in Italiano sembra un obiettivo così lontano, che rappresenta per noi una sfida in più, dal momento che non è chiaro se veniamo capiti o no. Gli studenti sono rimasti un po’ sorpresi e ci hanno chiesto di parlare più lentamente, ma a parte questo non abbiamo avuto problemi ad arrivare loro. Abbiamo continuato quasi ininterrottamente a presentare le nostre responsabilità nel programma all’intero ed all’esterno della casa con i ragazzi richiedenti asilo, e sul significato della loro integrazione nella società.
Non ci sono state molte domande, ma ho sentito il bisogno di evidenziare solo una domanda degli studenti, la prima in particolare, che è stata un po’ inaspettata. Ci hanno chiesto cosa sia un richiedente asilo. Ciò mi ha reso inizialmente scettico sul fatto che venissimo compresi dagli studenti, dato che queste persone arrivano ogni anno, in Italia in particolare. Dopo alcune discussioni abbiamo scoperto che erano molto consapevoli delle persone che raggiungevano le coste dell’Italia in barche o che entravano nel Paese attraverso i paesi limitrofi, ma non sapevano molto della procedura che le persone attraversano dopo il loro arrivo in Italia (o in realtà qualsiasi altro paese europeo). Ciò solleva molte domande su quanto sia ben informato il pubblico e rende le presentazioni come questa ancora più preziose di quanto inizialmente si pensi.
L’introduzione di così tante persone con background culturali differenti in una società è un evento stressante sia per i richiedenti asilo che per la popolazione nativa. Qualsiasi programma che lavori con i richiedenti asilo dovrebbe affrontare entrambi i problemi poiché l'integrazione è un evento reciproco. Una comunità locale ben informata e uno spazio sicuro per i contatti interculturali tra loro e i richiedenti asilo sono l'unico antidoto al sentimento di sfiducia e confusione.
Così la nostra visita alla scuola è finita. Ce ne andiamo abbastanza contenti della nostra piccola presentazione. Per me ora le attività con la Comunità hanno più significato e sono pronto ad affrontarle più determinato e ben preparato.
Inglese
The morning of the 8th of May finds me, my EVS colleague and our tutor in the car, on the way to the “Istituto Tecnico Turistico Marco Polo” in Rimini. We have been invited by the school on the occasion of the celebration of the “Europe Day” to talk about the European Voluntary Service and the Italian Civil Service, a similar but national type of service. This is our first outside activity since we got here in Italy almost three weeks ago and we are both a bit anxious about talking in front of so many people; everything seems a bit new and unfamiliar. At last, we have arrived at our destination.
The school building vast and packed with students brings up memories of a not-so-distant past. It is located outside the city center near the sea, a very nice place indeed. We are greeted by the secretary and leaded to the aula were the conference is going to take place. Everything is already in place, the podium, the seats and some flyers and posters and although by instinct we are drawn to the seats carefully placed to form several rows, our place this time will be at the podium. The fact that there will be an audience eager to listen to our experience makes me feel like I have something important that I need to share. And here they come. Suddenly, the room starts flooding with people; all of them very young, in groups, smiling, chatting.
The teacher responsible for the event commences the conference summarising the reason of this gathering and addressing the guests.
We take our seats on the table and our tutor starts clarifying the differences between the Civil Service and the European Voluntary Service, mentioning some basic information about them. This is a great time to review mentally everything worth mentioning and to put them in a cohesive order. Preparing for a speech is not an easy task. Taking a look at the students, all seated, looking with wide eyes or a bit bored, I start thinking that in their age I was not really preoccupied with anything else apart from my studies and friends. And why would they be any different? We came in their school to talk about something new that might or might not interest them. The only sure thing is that we don’t want to offer them another boring presentation.
Our turn to speak has come. We start by presenting ourselves, maybe with a joke or two to lighten up the mood and get their attention. Of course our part of the presentation is in English since speaking in Italian seems such a distant goal, which is one more challenge for us since it is not clear whether we are understood or not. The students were a bit surprised and requested that we talk in a slower manner, but apart from that we had no problem getting through to them. We continued almost uninterrupted presenting our responsibilities in the program inside the house with the asylum seekers and outside of it and about the significance of their integration in the society.
There were not many questions, but I feel the need to highlight only one question of the students, the first one in particular, which came a bit unexpected. They asked us what is an asylum seeker. This made me initially sceptical about whether we were understood by the students since these people arrive specifically in Italy in masses every year. After some discussion, we discovered that they were very aware of the people reaching the shores of Italy in boats or getting inside the country through the neighbouring countries, but they didn’t know much about the procedure people go through after they arrive in Italy (or in fact any other european country). This raises a lot of questions about how well informed is actually the public and it makes presentations like this one even more valuable that we initially thought.
The introduction of so many people with different cultural backgrounds in a society is a stressing event, both for the asylum seekers and the native population. Any program working with asylum seekers should tackle both issues as integration is a reciprocal event. A well informed local community and a safe space for cross-cultural contact between them and the asylum seekers is the only antidote to the feeling of distrust and confusion.
With this our visit to the school is over. We are leaving quite content with our small presentation. For me now activities with the community carry more significance and I am ready to approach them more determined and well prepared.
Greco
Πρωί ογδόης Μαίου, εγώ, ο συνάδελός μου και η μέντοράς μας βρισκόμαστε στο αυτοκίνητο πηγαίνοντας στο “Istituto Tecnico Turistico Marco Polo” στο Ρίμινι. Έχουμε προσκληθεί από το σχολείο με την ευκαιρία των εορτασμών της “Ημέρας της Ευρώπης” για να μιλήσουμε σχετικά με την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία και την Ιταλική Πολιτική Υπηρεσία, έναν παρόμοιο μα εθνικό θεσμό. Είναι η πρώτη μας εξωτερική δράση από τότε που ήρθαμε στην Ιταλία σχεδον πριν τρεις μήνες και είμαστε και οι δύο αρκετά αγχωμένοι που θα μιλήσουμε μπροστά σε τόσο κόσμο. Όλα μας φαίνονται ακόμα τόσο καινούρια και ασυνήθιστα. Τελικώς, φτάνουμε στον προορισμό μας.
Το σχολικό κτίριο αχανές και γεμάτο μαθητές μας ανακινεί μνήμες ενός όχι και τόσο μακρινού παρελθόντος. ρίσκεται μόλις έξω από το κέντρο της πόλης κοντά στη θάλασσα, μια πολύ όμορφη τοποθεσία. Χαιρετιζόμαστε από την γραμματέα του σχολείου και οδηγούμαστε στην αίθουσα εκδηλώσεων, όπου θα λάβει χώρα το συνέδριο. Ο χώρος είναι ήδη προετοιμασμένος, το βήμα, οι θέσεις, μερικές αφίσες και μπροσούρες και ενώ από συνήθεια κατευθυνόμαστε προς τις προσεκτικά τοποθετημένες σε σειρές καρέκλες, η θέση μας αυτή τη φορά θα είναι πάνω στο βήμα. Και μόνο το γεγονός ότι θα υπάρχει ακροατήριο πρόθυμο να μας ακούσει, με κάνει να αισθάνομαι ότι έχω κάτι σημαντικό να μοιραστώ μαζί τους. Να τοι. Ξαφνικά το δωμάτιο γεμίζει κόσμο・όλοι τους νέοι, ανά ομάδες, γελώντας, συζητώντας. Η υπεύθυνη καθηγήτρια για την εκδήλωση κηρύσσει την έναρξη του συνεδρίου συνοψίζοντας τους λόγους αυτής της συγκέντρωσης και προσφωνώντας τους καλεσμένους.
Καθόμαστε στην κεντρική τράπεζα και η μέντοράς μας ξεκινά να διευκρινίζει τη διαφορά μεταξύ Ευρωπαϊκής Εθελοντικής Υπηρεσίας και Ιταλικής Πολιτικής Υπηρεσίας αναφέροντας και κάποιες γενικές πληροφορίες. Είναι μία καλή ευκαιρία να επανεξετάσω όσα αξίζουν να αναφερθούν και να τα τοποθετήσω σε μία συνεκτική σειρά. Η ετοιμασία για μία ομιλία δεν είναι εύκολο πράγμα. Βλέποντας τους μαθητές, καθισμένους, να μας κοιτούν είτε με ορθάνοικτα μάτια, είτε με μία δόση ανίας, σκέφτομαι πως στην ηλικία τους δεν προβληματιζόμουν για πράγματα εκτός των σπουδών και των φίλων μου. Και γιατί να διαφέρουν αυτοί από εμένα; Ήρθαμε στο σχολείο τους για να μιλήσουμε για κάτι νέο, το οποίο μπορεί να τους ενδιαφέρει ή και όχι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θέλουμε να τους προσφέρουμε ακόμα μία βαρετή παρουσίαση.
Ήρθε η σειρά μας να μιλήσουμε. Ξεκινάμε παρουσιάζοντας τον εαυτό μας, πετώντας ένα ή δύο αστεία για να χαλαρώσουμε την ατμόσφαιρα και να τραβήξουμε την προσοχή τους. Φυσικά, το δικό μας κομμάτι της παρουσίασης είναι στα Αγγλικά, μιας και η παρουσίαση στα Ιταλικά φαντάζει ακόμα μακρινός στόχος, γεγονός το οποίο συνιστά ακόμα μία πρόκληση εφόσον δεν γνωρίζουμε εάν γινόμαστε κατανοητοί ή όχι. Οι μαθητές ξαφνιάστηκαν αρχικά και μας ζήτησαν να μιλάμε πιο αργά αλλά πέραν αυτού δεν αντιμετωπίσαμε προβλήματα κατανόησης. Συνεχίσαμε σχεδόν χωρίς διακοπή περιγράφοντας τις αρμοδιότητές μας εντός του προγράμματος, μέσα στο σπίτι με τους αιτούντες άσυλο και εκτός αυτού, και τη σημαντικότητα της ένταξής τους στην εγχώρια κοινωνία.
Πολλές ερωτήσεις δεν υπήρξαν, αλλά αισθάνομαι την ανάγκη να αναφέρω μόνο μία ερώτηση των μαθητών και συγκεκριμένα την πρώτη, η οποία ήρθε κάπως απροσδόκητα. Μας ρώτησαν τι είναι ο αιτών άσυλο. Αυτή η ερώτηση με έκανε αρχικά να αμφισβητήσω εάν γίναμε κατανοητοί από τους μαθητές, μιας και ειδικά στην Ιταλία τέτοιοι άνθρωποι καταφθάνουν σωρηδόν κάθε χρόνο. Μετά από συζήτηση ανακαλύψαμε ότι γνώριζαν πολύ καλά για τους ανθρώπους οι οποίοι φτάνουν στις ιταλικές ακτές με βάρκες ή εισέρχονται στη χώρα από τις γείτονες, δεν γνώριζαν όμως πολλά σχετικά με την διαδικασία η οποία ακολουθείται αφού οι άνθρωποι αυτοί φτάσουν στην Ιταλία (ή σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα). Το γεγονός αυτό εγείρει πολλές ερωτήσεις σχετικά με το πόσο καλά ενημερωμένο είναι το κοινό και καθιστά παρουσιάσεις, όπως η σημερινή, πολυτιμότερες από όσο νομίζονταν αρχικά.
Η είσοδος τόσων πολλών ατόμων με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο σε μία κοινωνία είναι ένα στρεσογόνο γεγονός, τόσο για τον αιτούντα άσυλο, όσο και για τον ντόπιο πληθυσμό. Κάθε πρόγραμμα το οποίο δουλεύει με αιτούντες άσυλο θα έπρεπε να παρεμβαίνει και στα δύο επίπεδα, καθώς η ένταξη είναι ένα αμοιβαίο γεγονός. Μία καλά ενημερωμένη τοπική κοινωνία και ένας ασφαλής χώρος για διαπολιτισμική επαφή μεταξύ αυτόχθονων και αλλοδαπών είναι το μοναδικό αντίδοτο της δυσπιστίας και της σύγχυσης.
Έτσι, η επίσκεψή μας στο σχολείο έφτασε στο τέλος της. Φεύγουμε αρκετά ικανοποιημένοι με τη μικρή μας παρουσίαση. Προσωπικά, στο εξής δραστηριότητες με την κοινότητα έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα και αισθάνομαι έτοιμος να τις προσεγγίσω περισσότερο αποφασισμένος και καλύτερα προετοιμασμένος.
